น้ำนมราชสีห์ หรือผักโขมแดง(ภาคกลาง) หรือหญ้าหมึกบด (ภาคเหนือ) เป็นพืชล้มลุก ลำต้นมีขนสีน้ำตาลปนเหลืองแผ่ไปตามดิน ลำต้นและใบมีขน ยางสีขาวคล้ายน้ำนม ใบเดียว ออกตามข้อเป็นคู่ ออกดอกระหว่างใบกับลำต้น ช่อแบบกระจุก ผลแห้งแตก ผลกลม เมล็ดสีน้ำตาลเข้ม
สรรพคุณน้ำนมราชสีห์
1.สรรพคุณน้ำนมราชสีห์ทั้งต้นเป็นยาบำรุงกำลัง(ทั้งต้น)
2.ต้นนำมาต้มใช้เป็นยาเย็น(ต้น)ทั้งต้นมีรสชุนเปรี้ยวและเย็นจัด มีสรรพคุณช่วยดับร้อน แก้พิษ แก้ชื้น (ทั้งต้น)
3.ช่วยแก้ธาตุพิการ(ต้น)
4.ช่วยแก้กษัย(ไม่ระบุส่วนที่ใช้)
5.ยางสดใช้ทาตรงปากแก้ปากนกกระจอกได้(ยาง, ทั้งต้น)
6.ทั้งต้นใช้เป็นส่วนประกอบของยารักษาโรคตานขโมย(ผอม, พุงโล, ก้นปอด)โดยนำมาใช้ต้มอาบ หรือจะใช้ต้นสดประมาณ 30 กรัม นำมาตุ่นกับหมูประมาณ 120 กรัม รับประทาน(ทั้งต้น)
7.ทั้งต้นใช้เป็นยาระงับประสาทและช่วยทำให้นอนหลับสนิท(ทั้งต้น)
8.ยางขาว ใช้เป็นยาเกี่ยวกับระบบความรู้สึก(ยาง)
9.ในอินเดียมีการใช้น้ำยางมาหยอดตา เพื่อใช้รักษาเยื้อตาอักเสบและเป็นแผลที่กระจกตา(ยาง)
10.ช่วยแก้อาการการปวดฟัน(ไม่ระบุส่วนที่ใช้)
11.ช่วยแก้ไข้มาลาเรีย(ต้น)
12.ช่วยแก้ไข้ทำมะลา(มีอาการไข้, หมดสติ, และตายโดยไม่ทราบสาเหตุ)
13.ช่วยลดไข้ ใช้เป็นยากินระหว่างเป็นไข้(ราก)
14.รากและต้นสดมีสรรพคุณแก้ไอ(ต้น, ราก, ทั้งต้น)
15ช่วยแก้หืด, แก้หืดไอ, หายใจขัดเนื่องจากหืด(ต้น, ทั้งต้น)แก้หืดหอบ(ทั้งต้น)
16.น้ำต้มกับรากใช้เป็นยาช่วยทำให้อาเจียน(ราก)
17.ใบแห้งใช้ผสมกับดอกลำโพงแห้ง ใช้มวลเป็นบุหรี่สูบ ใช้สูบแก้อาการหืดหอบ
18.ช่วยอาการแพ้อากาศ(ต้น)
19.ช่วยแก้อาการหลอดลมอักเสบเรื้อรัง(ต้น)
20.ช่วยแก้อาการปวดท้อง(ไม่ระบุส่วนที่ใช้)
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของน้ำนมราชสีห์
1.ช่วยกระตุ่นระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย ลดการอักเสบ มีฤทธิ์ต้านเชื้อราลดเชื้อแบคทีเรีย และช่วยในการสมานแผล
2.สารสกัดเมทานอลของต้นน้ำนมราชสีห์มีฤทธิ์ในการยับยั้งเชื้อ Bacillus ceres, Eschericbia coli, Pseudomones aeruginosa, Staphylococcus aureus, และSalmonella tuphimurium โดยสามารถยับยั้งเชื้อBacilles cereus และPseudomones aeruginosaได้ดีที่สุด ส่วนสารที่สกัดได้จากต้นราชสีห์มีฤทธิ์ในการยับยั้งเฉพาะเชื้อBacilles ceresส่วนสารสกัดเมทานอลและสารสกัดน้ำจากต้นราชสีห์มีฤทธิ์ในการยับยั้งเชื้อเหมือนกันคือBacilles ceres, Eschericbia coli, Staphylococcus aaureusและ Salmonella tuphimurium โดยออกฤทธิ์ยับยั้งเชื้อที่ดีจะพบได้ในสารสกัดเมทานอลจากต้นราชสีห์เล็ก
3.สารสกัดจากต้นมีฤทธิ์ปฏิกิริยาต่อเชื้อStphylcoccus
4.บางรายงานระบุว่า สารสกัดจากทั้งต้นไม่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อโรค แต่บางรายงานบอกว่ามีฤทธิ์ฆ่าเชื้อในความเข้มข้น1:5และ1:60
5.สารสกัดจากต้นมีฤทธิ์ในการกดหัวใจ การหายใจและทำให้กล้ามเนื้อหลอดลมคลายตัวซึ้งผลจากการทดลอง บอกว่าต้นน้ำนมราชสีห์นี้สามารถใช้ในกรณีที่กล้ามเนื้อเรียบหดตัว อย่างน้อยกล้ามเนื้อเรียบในระบบทางเดินหายใจ ในกรณีที่หายใจติดขัดเนื่องจากหืดหรือเนื้อเยื้อพองตัว
6.สารสกัดจากต้นน้ำนมราชสีห์ลดอาการเกร็งของกล้ามเรียบในหนูทดลอง ช่วยแก้ปวดกดประสาทส่วนกลาง ช่วยผ่อนคลายความกังวลช่วยลดอาการท้องเสีย ลดอาการอักเสบในสัตว์ทดลอง และจากการทดลองในคลีนิกพบว่ามีประสิทธิภาพที่ดีในการรักษาโรคบิดมีตัว แม้จะไม่มีรายงานการเป็นพิษอย่างชัดเจน แต่ก็มีสารพิษไฮโดรเจนไซยาไน ดังนั้นควรศึกษาความเป็นพิษให้แน่นอนก่อนนำมาใช้จริง
7.ฤทธิ์แก้หลอดลมอักเสบเรื้อรัง ใช้ต้นสดประมาณ 120 กรัมกับกิ๊กแก้ 10 กรัม นำมาใส่น้ำต้มประมาณ 2 ชั่วโมง คั้นเอาน้ำมาต้มอีกครั้งหนึ่งและนำไประเหยให้เหลือ 20 ml.ดื่มติดต่อติดต่อกัน 20 วัน
8.มีฤทธิ์แก้ลำไส้อักเสบอย่่างเฉียบพลัน แก้บิดจากแบคทีเรีย โดยใช้ทั้งต้นประมาณ 30-160 กรัมนำมาต้มแบ่งกิน3ครั้ง
9.ต้นน้ำนมราชสีห์มีสารบางอย่างทำให้ถ่ายได้
10.หนูตะเภาตัวเมียในระยะให้นม เมื่อกินต้นน้ำนมราชสีห์ จะทำให้มีน้ำนมมาก
11.มีการทดลองใช้ต้นน้ำนมราชสีห์นำมาบดแห้งผสมอาหารไก่ในอัตราส่วน 0.5,1.0, 1.3และ2%พบว่าการผสมน้ำนมราชสีห์ในอัตราที่สูงขึ้นจะช่วยให้ไก่มีน้ำหนักตัวที่ดี
ประโยชน์ของน้ำนมราชสีห์
1.ยอดอ่อนสามารถนำมารับประทานได้
2.น้ำยางจากต้นสามารถนำมารักษาสิวบนใบหน้าได้
3.ต้นน้ำนมราชสีห์เป็นพืชที่มีGrowth hormoneสูงเมื่อนำมาเลี้ยงปลาหรือเป็ด จะช่วยทำให้เป็ดออกไข่ดี ส่วนปลาก็เจริญเติบโตดี(ยังไม่มีข้อมูลยืนยัน)
ขอขอบคุณข้อมูลจาก termsuk.oonvalley